Περιδιαβαίνουμε τη Μεγάλη Εβδομάδα και σε λίγο έρχεται το Πάσχα. Πολλοί που κρατούσαν νηστεία κοινωνούν αυτές τις μέρες. Μιλώντας με μερικούς από αυτούς, άκουσα να λένε ότι χρειάζεται να εξομολογηθούμε πριν κοινωνήσουμε, ώστε να συγχωρεθούμε ή να συγχωρήσουμε άλλους προκειμένου να προχωρήσουμε στη Θεία Ευχαριστία. Τότε αναρωτήθηκα: Τί είναι συγχώρεση; Γιατί δεν είμαστε πλέον σε θέση να συγχωρούμε εύκολα τους άλλους; Γιατί δυσκολευόμαστε τόσο πολύ να πούμε "συγγνώμη"; Είμαστε πιο ευαίσθητοι και πληγωνόμαστε τόσο βαθιά από τους άλλους που δεν έχουμε δύναμη να συγχωρήσουμε;
Έκανα μια αναδρομή σε ένα ξεχασμένο λεξικό της αρχαίας Ελληνικής. Θυμόμουν από το Γυμνάσιο ότι η συγχώρεση προέρχεται από το ρήμα συγχωρώ, το οποίο έχει τις ρίζες του στο ρήμα χωρέω-χωρώ (να ζητήσω συγγνώμη από τους φιλόλογους για τον λάθος τονισμό, καθώς δεν μπορώ να προσθέσω τονικό σύστημα στο blog).
Σύμφωνα με το λεξικό λοιπόν, το ρήμα χωρέω σημαίνει υποχωρώ. Κάνω τόπο για να περάσει κάποιος άλλος. Με την εξέλιξη των σχέσεων, της τεχνολογίας, και του τρόπου ζωής γενικότερα στην εποχή της Πληροφορίας, έχουμε "ξεμάθει" να υποχωρούμε. Νομίζουμε ότι τα γνωρίζουμε όλα (και είναι αλήθεια ότι βομβαρδιζόμαστε με πληροφορίες 24 ώρες το 24ωρο) και πως όλα τα κάνουμε καλύτερα από τους άλλους. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται δυο "εγωϊκές" πολικότητες που η μία αντιτίθεται στην άλλη, εμμένοντας η κάθε μια στη δική της θέση. Κατ' άλλους μπορεί αυτό να χαρακτηρισθεί και ως "παθητική επιθετικότητα". Κάτι που είναι χαρακτηριστικό του υγρού Στοιχείου των Ιχθύων, στους οποίους βρίσκεται ο Ουρανός. Ο πλανήτης της επαναστατικότητας. Ξαφνικά μου ήρθε στο μυαλό κάτι τελείως επαναστατικό για την ύπαρξή μου. Δεν είχα ξανακάνει ποτέ τέτοια σκέψη. Δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μου ότι με την εγωιστική συμπεριφορά στεκόμαστε εμπόδιο στο δρόμο του άλλου.
Όπως είπα και σε προηγούμενη ανάρτηση, οι χαρτογραφήσεις της πραγματικότητας είναι τελείως διαφορετικές σε κάθε άνθρωπο. Κάθε ένας από μας έχει δική του άποψη για τον Κόσμο, που καθορίζει κατά πολύ τις επιλογές μας και προκύπτει από τη διαφορετική διαδρομή που έχει ο καθένας να ακολουθήσει μέχρι την οριστική ένωσή του με το Θείο. Όλοι έχουμε δικαίωμα στα λάθη, τη δοκιμή και την επανάληψη. Έχουμε δικαίωμα να δούμε ότι κάποιες επιλογές δεν έφεραν θετικά αποτελέσματα και να τις αλλάξουμε. Ακόμη και ο κλέφτης επάνω στο σταυρό, είχε επιλέξει το δρόμο του. Στο τέλος όμως, κατανόησε πως αυτός ο δρόμος ήταν λάθος (αφού τον έστειλε στην τιμωρία του θανάτου) και μετάνιωσε. Ο Χριστός όμως τον συγχώρησε. Του έκανε χώρο να περάσει στο σωστό δρόμο. Αν δεν τον συγχωρούσε, στην ουσία θα στέκονταν εμπόδιο στο δρόμο, σαν φύλακας μιας πύλης και δεν θα του έδινε το δικαίωμα να μετανιώσει. Δεν θα ήταν απόλυτο και άδικο;
Το ρήμα χωρέω σημαίνει επίσης και προχωρώ. Ουσιαστικά μόνο αν συγχωρούμε τους άλλους μπορούμε να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Σε μια ακόμα πράξη Αγάπης, ο Χριστός όχι μόνο συγχώρησε το ληστή, αλλά μέσω της συγχώρεσης θα γίνει και συνοδοιπόρος του, ώστε να πορευτούν μαζί (όπως άλλωστε δηλώνει το πρόθεμα "συν") στο δρόμο μετά το θάνατο.
Μια τελευταία σημασία του ρήματος είναι "περιέχω". Μετά τη διάλυση των ορίων του Υδροχόου, όλα εμπεριέχονται στην αρχική Μήτρα των Ιχθύων. Όλα περιέχονται μέσα σε όλα και το Όλον περιέχεται μέσα στο Θεό. Ας παραδειγματιστούμε κάνοντας χώρο στους άλλους, περιέχοντάς τους. Είναι εξαιρετικά δυσνόητο το πώς γίνεται αυτό στην πράξη. Είναι πραγματικά ένας δρόμος -και στόχος- ζωής. Πιστεύω αν Του ζητήσεις να σου μάθει πώς γίνεται, θα στο διδάξει...
Έχουμε λοιπόν:
Ενεστώτας: χωρέω
Παρατατικός: εχώρουν
Μέλλοντας: χωρήσομαι και χωρήσω
Αόριστος: εχώρησα
Παρακείμενος: κεχώρηκα
Υπερσυντέλικος: εκεχωρήκειν
Φτάνοντας στην παθητική φωνή, το ρήμα εμφανίζεται μόνο με το σύνθετο τύπο συν - χωρούμαι -> συγ-χωρούμαι -> συγχωρούμαι. Πράγμα που σημαίνει ότι η συγχώρεση είναι καθαρά παθητική ενέργεια. Δηλαδή, η ενέργεια επιστρέφει πίσω σε μας τους ίδιους. Δηλαδή, η συγχώρεση με τη σημερινή της σημασία προέρχεται -και παρέχεται- από τους άλλους προς εμάς, όπως επίσης και από εμάς προς τον εαυτό μας. Τούτο γίνεται μέσα από την παραδοχή, όπως δηλώνει η πραγματική σημασία του ρήματος.
Συγχωρούμαστε, σημαίνει παραδεχόμαστε.
Παραδεχόμαστε τα λάθη μας, τα σφάλματά μας. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερο κόπο ή υπέρμετρο εγωισμό. Είμαστε άνθρωποι και κάνουμε σφάλματα. Έχουμε δικαίωμα να κάνουμε σφάλματα και έχουμε δικαίωμα να τα αλλάξουμε. Οι άλλοι έχουν υποχρέωση να μας επιτρέψουν να τα αλλάξουμε. Να διορθωθούμε προς το καλύτερο. Στη σημερινή εποχή δεν παραδεχόμαστε ότι σφάλαμε, ακόμη και στον ίδιο μας τον εαυτό. Δηλαδή, δεν συγχωρούμε εύκολα πράγματα στον εαυτό μας. Πώς είναι δυνατόν να τα συγχωρήσουμε στους άλλους;
Από την άλλη, η "χώρησις" είναι ενεργητική. Μόνο εμείς μπορούμε να κάνουμε χώρο στον άλλον να περάσει. Όχι ο ίδιος να κάνει εμάς χώρο να περάσει. Απόδειξη το γεγονός ότι δεν υπάρχει ο παθητικός τύπος "χωρούμαι". Και είναι υποχρέωσή μας να τον αφήσουμε να περάσει. Συχνά ακούω ανθρώπους με ισχύ και θέση να είναι θυμωμένοι με άλλους ανθρώπους λέγοντας "Δεν θα του το συγχωρήσω ποτέ αυτό που μου έκανε! Όσο βρίσκομαι σ' αυτή τη θέση θα φροντίσω να μην στεριώσει πουθενά." Ποιοι είμαστε εμείς που θα στεκόμαστε εμπόδιο στο δρόμο των άλλων; Από πού το πήραμε αυτό το δικαίωμα; Στην περίπτωση που υποδείξαμε μια λανθασμένη συμπεριφορά σε κάποιον, έχει κάθε δικαίωμα να συμμορφωθεί, ή να μη συμμορφωθεί. Αν συμμορφωθεί και παραδεχθεί τα λάθη του, έχει καλώς. Στην περίπτωση που δεν συμμορφώνεται λόγω των δικών του απόψεων ή πεποιθήσεων, χρειάζεται να τον αφήσουμε να βαδίσει στον δικό του δρόμο και όχι να τον κατατρέχουμε μια ζωή.
Αν λοιπόν θέλουμε να επαναστατήσουμε εναντίον της "νέας τάξης πραγμάτων στις σχέσεις", να ο τρόπος. Ας ξεκινήσουμε από σήμερα. Κι αν στην αρχή μας είναι δύσκολο να συγχωρήσουμε κάποιον για τον τρόπο που δρα, φέρεται, σκέφτεται, ας φανούμε ευέλικτοι και να φύγουμε πρώτοι από τη μέση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου